Tegenover Dostojevski

€19,99

Fjodor Dostojevski is misschien wel de grootste schrijver uit het pantheon van de Russische letteren: een genadeloze criticus van de vooruitgang, van de illusies die de mensheid over zichzelf in het leven roept, en van de mens zelf. Althans, dat is wat vaak over hem wordt gezegd.

Tegenover Dostojevski beweert het tegendeel. Wat Dostojevski te melden had, was dikwijls weinig meer dan de bezeten boodschap van een schreeuwende amateurprofeet: lang niet zo diepzinnig als soms wordt gedacht. De schrijvers tegen wie hij tekeerging, ook al zijn ze in vergetelheid geraakt, hadden vaak meer en belangrijker dingen te zeggen. 

Tegenover Dostojevski is de geschiedenis van de vriendschap tussen drie denkers die weliswaar niet zo beroemd zijn als Dostojevski, maar minstens evenveel aandacht verdienen: Vissarion Belinski, Alexander Herzen en Ivan Toergenjev. Wie? Belinski: de criticus die Dostojevski als piepjonge schrijver ontdekte en lanceerde. Herzen: de publicist die door Dostojevski bij leven meer dan wie ook bewonderd werd. Toergenjev: de schrijver tegen wie Dostojevski zich hevig afzette, maar die hij ook als meerdere erkende. 
Tussen Belinski, Herzen en Toergenjev ontvouwde zich tijdens hun leven een gesprek over politiek en engagement. Ze zochten een antwoord op vragen over sociaal protest en revolutie, over radicalisme en gematigdheid, en over idealisme en desillusie. De drie vrienden doorleefden die vragen met een ongekende intensiteit. Tegenover hun gedachtewisseling stond Dostojevski: niet alleen als contrapunt, maar ook als belangrijkste getuige.
 
Thijs Kleinpaste promoveert in de politieke theorie aan de Universiteit van Georgetown in Washington D.C. Hij is gespecialiseerd in de ideeëngeschiedenis van de negentiende en twintigste eeuw. Eerder publiceerde hijNederland als vervlogen droom (2013).